Ρύζι
Το ρύζι έχει καταγωγή από την Ασία (Oryza sativa) και την Αφρική (Oryza glaberrima). Καλλιεργήθηκε για πρώτη φορά στην Κίνα και από εκεί διαδόθηκε στην Νοτιοανατολική Ασία και την Ασία, μετά στην Ευρώπη μέσω της Δυτικής Ασίας και την Αμερική όταν αυτή αποικήθηκε από τους Ευρωπαίους. Αποτελεί βασικό είδος διατροφής καθώς είναι ο σπόρος με τη μεγαλύτερη παραγωγή παγκοσμίως μετά το καλαμπόκι. Δεν περιέχει γλουτένη και γι αυτό είναι το πρώτο δημητριακό που δίνουμε στα μωρά.
Στην Ελλάδα το ρύζι ήρθε μαζί με τους στρατιώτες του Μεγάλου Αλεξάνδρου, όταν αυτοί επέστρεψαν από την εκστρατεία τους στην Ασία. Αυτή τη στιγμή καλλιεργείται ρύζι στην Ελλάδα, κυρίως στη Μακεδονία.
Το ρύζι διαφοροποιείται ανάλογα με το μήκος του καρπού του (μακρόσπορο, μεσόσπορο, λεπτόσπορο), αλλά και ανάλογα με την επεξεργασία που έχει υποστεί (λευκό, κίτρινο, καστανό). Υπάρχουν αρωματικά ρύζια όπως για παράδειγμα το Μπασμάτι, και υπάρχει και το άγριο ρύζι (που συνήθως όμως αναφέρεται σε είδη του συγγενούς είδους Zizania). Ας δούμε για αρχή τις ιδιότητες αυτών των τύπων:
Λευκό ρύζι: Είναι το αποφλοιωμένο ρύζι. Έχει μικρότερη θρεπτική αξία από το καστανό ρύζι, αλλά βράζει πολύ πιο γρήγορα και μπορεί να μείνει σπυρωτό και γι’ αυτό και το προτιμούν οι καταναλωτές.
Καστανό ρύζι: Ρύζι ολικής άλεσης. Έχει μεγαλύτερη θρεπτική αξία από το λευκό. Περιέχει μεγαλύτερο ποσοστό βιταμινών, πρωτεΐνης, λιπαρών ουσιών, ιχνοστοιχείων και διαιτητικών ινών. Χρειάζεται όμως πολύ περισσότερο χρόνο βρασμού για να ετοιμαστεί, δεν παραμένει σπυρωτό και χαλάει και πιο εύκολα.
Κίτρινο ρύζι: Ο καρπός υπόκειται σε μια υδροθερμική επεξεργασία πριν την αποπιτύρωσή του. Με την κατεργασία αυτή διαχέεται ένα τμήμα των βιταμινών από τον φλοιό στον καρπό και αποκτά και το κίτρινο χρώμα του. Το κίτρινο ρύζι έχει υψηλή θρεπτική αξία αλλά και βράζει γρήγορα, παραμένοντας σπυρωτό
Μαύρο ρύζι: Όπως αναφέραμε πιο πάνω, το μαύρο ή άγριο ρύζι δεν είναι στην πραγματικότητα ρύζι, είναι ο καρπός ενός χόρτου του γένους Zizania, το οποίο είναι συγγενικό όμως με το ρύζι. Έχει πολύ υψηλή διατροφική αξία, αλλά χρειάζεται και αυτό μεγαλύτερο χρόνο βρασμού.
Στο εμπόριο κυκλοφορούν ρύζια με διάφορες ονομασίες. Πάμε να δούμε τι αποτέλεσμα μας δίνει το κάθε είδος ρυζιού και σε ποιές συνταγές προτείνεται να χρησιμοποιηθεί.
Ρύζι γλασσέ: Με σχήμα μεσόσπερμο και χρώμα λευκό είναι από τα παλαιότερα είδη. Ενδείκνυται για σούπες, γιατί τις κάνει νόστιμες και χυλωμένες. Το χρησιμοποιούμε επίσης στο ρυζόγαλο.
Ρύζι Νυχάκι: Λευκό και μακρύσπερμο. Το λευκό-κρυσταλιζέ του χρώμα επιτυγχάνεται και εδώ με τη λεύκανση. Δίνει αποτέλεσμα όχι σπυρωτό, αλλά και λιγότερο χυλωμένο απ’ ότι το Καρολίνα.
Ρύζι κίτρινο: Λέγεται αλλιώς Αμερικάνικο, Bonnet ή Parboiled. Kάνει για οποιαδήποτε συνταγή θέλουμε το ρύζι μας να είναι σπυρωτό. Προέρχεται από μακρύσπερμες ποικιλίες ρυζιού, με μακρείς κόκκους και υποκίτρινο χρώμα. Οι κόκκοι του παραμένουν ένας ένας ακόμα και μετά το βράσιμο.